تعیین LC50 و بررسی ضایعات بافتی ناشی از سم سوین در بچه‌ماهیان کپور "Cyprinus carpio"

چکیده سمیت حاد و اثرات سم سوین بر ضایعات ایجاد شده در برخی بافت­های بچه‌ماهیان کپور، براساس دستورالعمل O.E.C.D[1]، به­صورت استاتیک (ساکن)، در شرایط کیفی ثابت آب و دمای 2±20 درجه سانتی­گراد مورد مطالعه قرار گرفت. در آزمایش­های سمیت حاد میانگین وزنی بچه‌ماهیان کپور 26/0±63/3 گرم بود. میزان LC50 96 ساعته این سم برای گونه کپور 187/14 میلی­گرم در لیتر به‌دست آمد. همچنین حداکثر غلظت مجاز سم سوین در محیط­های طبیعی بر گونه کپور 4187/1 میلی­گرم در لیتر محاسبه شد. براساس طبقه­بندی جدول سطوح سمیت حشره­کش­ها، سم سوین برای گونه کپور جزو سموم "سمیت متوسط" طبقه­بندی شد. در بررسی ضایعات ناشی از سم، ماهیان مسموم از نظر بالینی علائمی از قبیل شنای غیرعادی، چرخش، تند شدن حرکات تنفسی و افتادن به کف وان را از خود نشان دادند. همچنین ماهیان مسموم دچار انحنا ستون فقرات و رنگ‌پریدگی آبشش شدند. برای انجام مطالعات بافت­شناسی ماهیان با میانگین وزنی 42/0±8/3 گرم در معرض غلظتی کمتر از LC50 96 ساعته (10 میلی­گرم در لیتر) به­مدت چهار روز قرار گرفتند. نمونه­برداری­ها از بافت­های کبد، کلیه، آبشش و روده در دو گروه شاهد و در معرض سم انجام شد. از نظر آسیب­شناسی بافتی نیز پرخونی، التهاب، ادم و هیپرتروفی در بافت آبشش و پرخونی، ادم و التهاب در بافت روده و کبد مشاهده شد. در بافت کلیه علاوه‌بر ضایعات مذکور نکروز بافت کلیوی و اتساع فضای بومن نیز مشاهده شد. از نتایج این تحقیق می­توان این‌طور نتیجه­گیری نمود که بررسی ضایعات بافتی بچه‌ماهیانی که در معرض غلظت­هایی از مواد سمی آلاینده محیط قرار می­گیرند، می­تواند در شناسایی نحوه عملکرد این سموم و اندام­های هدف آنها بسیار مفید باشد.   [1]- Organisation Economic Coopration Development